Sanguesa eta Gallipienzo artean dauden bi gailur eder hauetan gozatu ederra hartu genuen. Naturzale eta mendizaletasuna uztartzeko leku ezin hobea. Eskualde honek paisaia eta ibilbide ezberdin ugari eskaintzen ditu. Jarraian ikusiko duzuen bezala, landare, hegazti eta abarren bizileku paregabea.
Berdantza miarritza (Emberiza hortulana)
San Pedro mendia igotzen Galipenzutik hasi ginen, altura irabazi ahala, Aibar bailara zein Bardeetako ikuspegi panoramiko izugarriak eskaintzen ditu. Igoera moderatua da, baso eta eremu irekiak zeharkatuz, naturaz gozatzea ahalbidetuz.
Peña edo Peña Roja izenez ere ezaguna den mendi hau, Aragoin, Sos del Rey Católico eta Sanguesa artean aurkitzen da, Peña izeneko baseliza batetik hasi ginen igotzen. Igoera gehiena baso eremuak zeharkatuz osatzen da, inguruneko ikuspegi ikusgarriak eskainiz.
Mirotz zuri (Circus cyaneus) arra
Bi ibilbideetan zehar, paisaia are bereziago egiten duten zuhaitz eta landareen aniztasuna aurki dezakezu. Besteak beste Arteak, haritzak, pinuak, Ipuruak zein landare usaintsu ugari daude ibilbidean. Hegaztiei dagokionez, ornitologia zaleentzat paradisu bat da. Harrapariak nun nahi ikusten dira eta paseriformeei dagokionez mediterraneo ixurialdekoak gailentzen dira beste guzien gainetik. Jarraian dituzue adibide batzuk.
Nafarroako Peña herri abandonatua duzue gioko hau
Herri hau, 1069 metroko altueran kokatuta, 50eko hamarkadan hustu zen. Bertara iristeko zailtasunak, denboraren joan-etorriaren albo kalteak hobeto sahiesten lagundu dio, hori dela eta, oraindik ere bere xarma mantentzen jarraitzen du.
San Pedro gailurretik grabatutako irudiak
Bitxikeri bezala, bertako hilerrian Bigarren Mundu Gerran herriaren ondoan istripua izan zuen hegazkin bateko piloto ingelesa dago lurperatuta.
Hilerria irekita dago eta ondorioz ez dago arazorik bisitatzeko.
Peña herria, XI. mendean Nafarroako errege izan zen Sancho haundian aginduz eraikitako defentsa postu bat izan zen. Herriaren garai oparoenean, hamabi etxebizitzaz gain Nafarroako Erresumaren mugak defendatzeko eraiki zuten gaztelu eder bat zuen.
Peña mendiaren igoera duzue hemen
Sympetrum striolatum emea eta arra
San Pedro mendiaren igoera duzue hemen
Peña mendia igotzen, basoak inguratzen du mendizerra guzia
Txaradi sugandila (Psammodromus algirus)Lacertidae familiako sugandila hau baso mediterraneotan bizi denez, ipar ixuri aldean bizi garenontzat ez da arrunta. Iberiar penintsulako sugandila handiena da, buruaren puntatik zurda arte 10 cm-ra iritsi daitekeena, buztana kontatu gabe, luzera hori bikoiztu dezakeena. Kolore aldakorra du, normalean marroiak bi marra zuri aldeetan dituena. Guk ikusitakoak isats erdia galdua du.
Lysandra bellargus
Gallipenzu herria
Prunus spinosa - Elorri beltza
Gogortxua -Viburnus tinus
Ibilbide gehiena horrelako bidexkan barrena egiten da
Txantxangorria (Erithacus rubecula)
Peña eta San Pedro mendien iparraldetik Aragoi ibaia pasatzen da 
Hipparchia semele
Sympetrum striolatum emea
Hipparchia fidia
Aragoi ibaiaren gainetik pasatzen da San Pedro mendirako ibilbidea
Zingita mirotza (Circus aeruginosus) emea
Arrano Liztorjalea (Pernis apivorus)
Peña eta San Pedro artean aurkitzen den baso zabala duzue hau, Iparraldeko Aibar bailara eta hegoaldean dagoen Bardeak bailara artean egiten du muga.
Charaxes jasius
Peña izeneko baseliza, hemendik hasi genuen ibilbidea
Papilio machaon
Peña mendian
Amiamoko beltza (Ciconia nigra)
Mantis-a
Sympetrum striolatum arra
Mendian ur putzu hauek garrantzi haundia dute, mediterranear ixurialdean euri gutxi egiten du eta ondorioz ingurune hauek intsektuak, hegaztiak, anfibioak zein ugaztunak ikusteko leku paregabeak suertatzen dira. Bizi ahal izateko ura behar beharrezkoa dutelako.
Chalcolestes viridis
Pintzana (Frigila coelebs)
Ibilbidea zoragarria da, Ezpel, haritz, arte eta abarren artean
Amilotx urdina (Cyanistes caeruleus)
Lasiommata megera -Tarttalo txikia
Sai arre kolonia bat zegoen harkaitz hauetan
San Pedro gailurreko gurutzea
Garrapoa (Sitta europaea)
Peña herriaren beste ikuspegi bat
Peña herri galduko eleizako kanpaidorrean zegoen Belatxinga mokogorri (Pyrrhocorax pyrrhocorax) bikotea
Miru gorria (Milvus milvus)
San Pedro gailurrera bidean Ezpel artean aurrera
Pagausoa (Columba palumbus)
Sasi txori arrunta (Hippolais polyglotta)
Hesi berdantza (Emberiza cirlus)
San Pedro mendian gora
Harkaitz txolarrea (Petronia petronia)
Landa txirta (Anthus campestris)
Horrelako pistak dira nagusi Peña mendiaren goikaldean
Pirripioa (Lulllula arborea)
Eper gorria (Alectoris rufa)
Mediterranear ixuri aldeko baso zabalak dira nagusi ingurune hauetan
Arrano sugejalea(Circaetus gallicus)
Txorrua (Chloris chloris)
San Pedro mendiko bidexka klasiko bat
Urretxindorra (Luscinia megarhynchos)
Antzandobi kaskagorria (Lanius senator)
Berdantza miarritza (Emberiza hortulana)
Arbutus unedo - Mertxika
San Pedro mendian gora Gallipienzo atzean dela
Ezpela (Buxus sp)
Foeniculum vulgare - Mihiarra
Echinops ritro - Kardu bola
Dioscorea communis - Belar itzain beltza
Convolvulus cantabrica - Sapaburu belarra
San Pedro mendian gora
Cistus albidus- Astoijarra
Galatella sedifolia - Kuxkurtu lorea
Juniperus oxycedrus- Mitsantza
San Pedro mendian gora
Juniperus oxycedrus - ugari zegoen ibilbidean zehar
Leuzea conifera - Ezkai belarra
Leuzea conifera - Ezkai belar beste bat
Peña gailurrean
Odontites vernus - Ikar landa
Odontites viscosus - Ikar landa
Peña mendian harri formasio bereziak daude
Pentanema squarrosum - Lizar belarra
Pistacia lentiscus- Alarabia
Xixarea - Lumbricidae
San Pedro menditikan Gallipentzu aldera begira
Quercus coccifera- Kermes artea, Coscoja
Salvia sp- Erromero belarra
Ibilbidean zehar gurutzatu genuen borda bat
Seseli sp
Staehelina dubia
Peña mendiko azken zatia
Verbascum sinuatum
Rosa canina - Sasizuribeltza
Peña herrian dagoen etxetxoa
Salvia sp
Klabelina-Dianthus hyssopifolius
Clinopodium grandiflorum
Centaurea sp
Erbinudearen kaka beste kaka baten ondoan
Lepazuria edo lepahoriaren kakak
Lacertidae familiako sugandila hau baso mediterraneotan bizi denez, ipar ixuri aldean bizi garenontzat ez da arrunta. Iberiar penintsulako sugandila handiena da, buruaren puntatik zurda arte 10 cm-ra iritsi daitekeena, buztana kontatu gabe, luzera hori bikoiztu dezakeena. Kolore aldakorra du, normalean marroiak bi marra zuri aldeetan dituena. Guk ikusitakoak isats erdia galdua du.
No hay comentarios:
Publicar un comentario