domingo, 26 de mayo de 2019

ELTXUMENDII(851M),EZKIDI(656M) NAFARROA(2019 maiatza 9)


Azken urteetan bezala, aurten ere orkideei tarte bat eskaintzeko asmoz irteera bat antolatu degu Arkamurkako taldekide batzuk. Aitor Leiza eta Xabier botanikoariak bidelagun hartuta oraingo honetan Iruñaldera joan ginen. Eguraldi ederra baina freskoarekin Añezkar herritik abiatu ginen Ezkidi mendi aldera eta jarraian Eltxomendira igotzeko. Erkametzan baso politak daude bertan eta beraz klima mediterranear influentziako mendia da. Igotzeko erraza da eta orkidea mordo bat ikusteko parada izan genuen. Orkideez gain beste landare zein bizidun ugarietaz gozatzeko aukera ere izan genuen. Behekaldeko sarreran dituzue horietako adibide ugari.

Eltxumendi gainetik grabatutako irudiak

Eltxumendi gailurrean

Ibilbide guztiari buruzko mapa, detaile zein xehetasun gehiago hemen sartuta

Ezkidi gainetik grabatutako irudiak

Landareak

Gure laguna Xabier gia lanak egiten  erkametza  basotik irtetzen.

Xabierrekin landare guztietaz asko ikasteko aukera izan genuen

Orchis purpurea (Gizontxo hanka lodi eta buru ilunak ditu)

Orchis champagneuxii (lore erdiko zatia txuria eta gainak marrak ditu)



Ophrys lutea (erleak erakartzeko diseinatua eta lore oria du)



Ophrys vasconica  (Boxeo esku itxura  du,hiru lobulu ditu eta iletsua da)


Ezkidi tontorrean taldekideekin

 
Orchis anthropophora (Gizontxoak gorriz ditu eta burua berdea du)


Ophrys scolopax  (Erleak erakartzeko diseinua du eta azpialdean zati berdea du)



Ophrys lupercalis (erleak erakartzeko diseinua du. Luzea eta marroia da)

Eltxumendi mendiaren iparraldetik jeisten den errekaxtoa oso egoera onean kontserbatzen da.


Erreka irudietan



Ophrys ficalhoana   (O. tethredinifera penintsulako hegoaldean )



 
Serapias lingua (“Mingaina” gorria eta luzea du)


Ophrys sphegodes (Erleak erakartzeko diseinua du eta “H” moduko patroia du)


Gari soroak Eltxumendirako bidean

Ophrys sphegodes 

Anacamptis pyramidalis(Izenak duen moduan piramide itsura du)



Limodorum abortivum (Orkidea honek ez du kolore berderik eta iluntasuna behar du)



Limodorum abortivum aurkitu genuen unea

Orchis morio (Loreko beheko aldean orban handiak ditu eta marra berdeak “kaskoan”)



Orchis mascula (Loreak orban txikiak ditu eta goiko partean marrarik gabe)


Taldekideak ibilbidean aurrera



Ophrys subinsectifera  (liztorrak erakartzeko diseinua du eta beheko partean oria du)

Orchis provincialis (lore horiak normalean, espoloia gurutz eta orban gorriak ditu)



Neotinea maculata (lore txikiak ditu eta gizontxoak ia hankarik gabe)

Eltxumendiko mendira bidean bidexidorrean aurrera



Neotinea ustulata   (Lore txikia da eta gizontxoen beso lodiak ditu)


Limodorum avortivum orkideari argazkiak ateratzen




Orchis simia (Gizontxoen besoak eta hankak gora okertuak ditu)

Cephalanthera damasonium (krema argi kolorekoa eta loreak gutxitan irekitzen ditu)

Maider landareei argazkiak ateratzen

Adonis vernalis

Adonis vernalis irudietan

Iris graminea

Amelanchier ovalis


Alliaria petiolata


Erkametz basoan barrena, Eltxomendi gailur ondoan


Allium roseum


Aristolochia

Euphorbia characias


Xabierren esplikazio interesgarriei adi adi entzuten


Lathyrus sp


Brassica sp


Euphorbia carcharias


Argazki honetan ikusten den bezala, piñudiaren lurretik berezko basoa indarrarekin dator.


 (Thalictrum tuberosum)


Bromus rubla

Cephalanthera damasonium


Ezkidi mendiaren beste irudi bat


Cistus salviifolius




Geranium sanguineum


Globularia sp


Taldekideak loreak begiratzen


"Madreselva"


Helianthemum nummularium

Sedum....


 (Amelanchier ovalis


 Helianthemum sp


 Taraxactum officinale


 Taraxactum officinale


 Pasmo belarra-Anagallis arvensis


 "Potentilla sp"


 Muscari neglectum- Euli txoria


Thymus sp


 Otea Ulex sp


(Aphyllanthes monspeliensis)


Maider Orchis simiari argazkiak ateratzen

Quercus ilex


Juniperus communis


Iris graminea


Gari soroak mendiak orrazten


Osyris alba


 (Cynoglossum creticum)


Erleak polena garraiatzen


Thalictrum tuberosum


Viburnum lantana


 Erkametz basoa

Erkametz basoa irudietan

HEGAZTIAK

Zozo gaztea (Turdus merula)

Belea (Corvus corone)


Erroia (Corvus coraxeta belea (Corvus corone)


kukua kantari entzuten zen 

Eper gorria (Alectoris rufa)

Eper gorria (Alectoris rufa)


Enara azpizuria (Delichon urbicum)


Zapelatza (Buteo buteo)

Eskinosoa (Garrulus glandarius)

Gerri txori arrunta (Certhia brachydactyla)




Sai arrea (Gyps fulvus)

Eltxumenditikan ederki ikusten dira pirionetako mendirik garaienak

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)
Arrano beltz bikote bat pasatu eta beste bat pausatu zitzaizkigun ibilbidearen zati batean eta argazki bat baino geihago ateratzeko parada eskaini zigun, behekaldean dituzue hauetako batzuk.

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)

Arrano beltza (Aquila chrysaetos)


Miru gorria (Milvus milvus) Eltxumendin atzean Iruñerria dela

Hesi berdantza bikotea  (Emberiza cirlus)

Txoka arrunta (Linaria cannabina)

Txoka arruntak (Linaria cannabina) eta hesi berdantza (Emberiza cirlus) bat

Hiru hegazti ezberdin;Txoka arrunta (Linaria cannabina),hesi berdantza (Emberiza cirlus) eta pitxartxar burubeltza

Pitxartxar burubeltz (Saxicola torquatus) emea

Pitxartxar burubeltz (Saxicola torquatus)

Mikak (Pika pika)

Belatz gorria (Falco tinnunculus)

Sorbeltza (Apus apus)



TXIMELETAK

Leptidea sinapsis

Pieris rapae


Eurranthis plummistaria

Iphiclides feisthamelli

Papilio machaon

Polyommmatus.....

Lasiommata megera

Coenonympha pamphilus


Pararge aegeria

Likaena phlaeas

Azkonarraren kaka arrastoa (Meles meles)


Eta hemen azkonarraren (Meles meles) hats marka

BARGAGAIN(1094M), IXURIPUNTA(1133) URBASA-NAFARROA (2023 azaroak 11)

Bargagain (1.153 m) Urbasa mendilerroko gailur garrantzitsuenetako bat da, iparraldeko isurialdean dago, Altsasuko herri nafarraren, Barrank...