Espelunga mendia Alano mendikateko mendebaldean dagoen gailur eder bat da. Zurizako kanpinetik Anso bidea jarraituz, pare bat kilometro beheruntz egin ondoren, Veral ibaiaren ezkerretara aurkitzen den hormatzar bat da bera. Pirineotako beste gailur gehienetatik oso ederki ikusten den horma bertikal bat da berau. Bere mendebaldean Ezkaurre mendia aurkitzen da eta bi mendi hauen artean pasatzen den Veral ibaitik ezkerretara hasi genuen ibilbidea. Lehenbiziko kilometroa baso mixto itxi batean barrena egiten da, Espelunga menditikan jeisten den errekaxto baten albotikan igoaz. Bigarren zatian ganadua ibiltzen ez den belardi basati bat dago, non landareen altuera pertsonena baino haundiagoa den gune askotan, leku majikoa berau inondik inora ere. Hirugarren zatia berriz, harri multzo haundi batek osatzen du. Igoera guztia oso bertikala da, oso denbora gutxian 1000 metro inguruko desnibela igotzen da, bainan era berean oso basatia. Ruzkia eta Espelunga artean dagoen Couloir (bi mendien artean osatzen den pasagune bertikal bati deitzen zaio) zoragarri bat da bera. Behin hiru zati hauek egin ondoren, pasabidean gainaldera iristen zera eta puntu honetatik Espelunga gailurrera zuzen zuzen igotzeko. Beherako txangoa berriz leku berberetik egin beharrean, hegoaldera jo genuen. Horrela ibilbidea hasierako puntuan bukatu beharrean, hasierako puntutik beheruntz lau bat kilometrotara edo, Veral ibaia beheruntz jarraituz beste 2. kotxe bat utzi genuen, horrela hasierako puntura berriro itzuli ahal izateko.
Ibilbide guztian zehar gizakiaren presentzia oso txikia da eta bakardade sentzasio moduko bat izan genuen momentuoro. Behekaldean aurkituko dituzue xehetasun gehiago.
Gailurra egin ondoren pozik
Espelunga eta Ruzkia mendiaren artean baso eta landareria oso interesgarria dago, non loreak pertsonak baino altuago diren une batzuetan
Espelunga gainetik Ezkaurre mendia aurrez aurre ikusten da, leku ezin hobea zer nolako tolesdura antiklinal dotore bat den ikusteko. Hau da, lur azpiko estratuen okerdura bat izango litzateke, makil bat bi ertzetatik okertzean sortuko litzateken kurbaduraren antzekoa, lurrazpian izandako presio ezberdinek sortzen dituzten kurbadurak, arku baten forma hartzeraino.
Ibilbidearen hasieratik begiratuta, ezker aldeko mendia Ruzkia izango litzateke eta eskubikoa Espelunga
GPS kin grabatutako trak hau erdiraino dago grabatua hemen, puntu orlegi eta gorriaren arteko zatia bakarrik dago grabatua, hortik aurrerakoa irudikatutako marra batzukin dago marraztua. Irudikatutako marra imajinario hori, zailtasun gehienak igaro ondorengo zatia da, Veral ibaira zuzen jeitxi beharrean, Veral ibaia eskubitara dela, altura mantenduz hegoaldera pare bat kilometro larreetan barrena egin behar da. Eta ondoren Veral ibairako bidea hartzen hasi behar da, bidexidor batzuek jarraituz beraino iritxi arte.
Igoeraren bigarren zatia harriz beteriko gune bat da
Ugaztunak;
Ibilbide gehiena sarrioen konpainian egin genuen. Arruntena mendi goikaldean ikustea izaten den arren oraingoan behekaldegoko basoetan ere ikusi genituen batzuk.
Hemen hobeto narabitzen da ze inguru harritsua den Espelunga iparraldeko aurpegia
Sarrioa (Rupicapra pyrenaica)
Sarrioa (Rupicapra pyrenaica)
Dan Lertxundi, landare tartean tximeleta bila
Hegaztiak;
Irteera honetako izarra harkaitz txoria (Tichodroma muraria) izan zen, tximeleta bat bailitza Espelungako horma tzaaretan gora eta behera ederki zebilen bera. Urteak neramatzan mendi goietan ikusi nahian eta azkenean topo egin nuen ale batekin. Udaran kumatzera mendi goietako horma tzarretara joaten dira eta negua berriz kota bajuxeagoko harkaitzetara jeisten dira. Hori dela eta behin baino gehiagotan negu partean kostan ere ikusi izan ditugu ale batzuk.
Mendi tuntuna (Prunella collaris)
Mendian gora harkaitz artean
Tximeletak;
Melitaea didyma
Melitaea didyma
Lasiommata maera
Polyommatus dorylas
Agriades pyrenaicus y P.dorylas
Plebejus sp eta seguraski Lysandra coridon bainan bigarrenekuakin ez da ondo ikusten
Licenidoak lokatzetara arrak bakarrik joaten dira eta beraz urdina ez duten arrak bilatzean datza espeziea ateratzeko sekretuetako bat . Polyommatus dorylas eta atzeko marroixka Aricia cramera
Dan Lertxundi tximeleten atzetik, argazkian Espelunga gailur inguruan dabil
Polyommatus dorylas eta atzekoa Aricia sp atzekoa
Polyommatus dorylas
Igoerako beste irudi bat
Polyommatus dorylase eta atzekoa Aricia cramera
Plebejus idas
Dan Lertxundiren beste irudi bat
Plebejus sp
Azkeneko maldei aurre egiten
Thymelicus lineola
Hemen ikusten da, igoeran belarditikan harri artera irtetzeko gunea
Melanargia russiae
Seguraski Zygaena transalpina n forma arraro bat
Zygaena transalpina
Zygaena sp....
Beherako bidean larre zabaletan barrena ibili ginen
Zygaena trifoli
Zygaena transalpina eta Zygaena occitanica
Igoeraren bukaeran ederki ikusten da, bi mendien arteko pasagunea
Zygaena viciae
Adscita sp
Espelungatik hegoaldera jeisten
Espelungatik hegoaldeko bidean, beheraka zuzen hasi behar den gunea da hau, basoa erdibanatzen duen belardi honetik barrena Veral ibaira jeisteko bidexka ezberdin batzuk daude
Melitaea sp
Ibilbidearen bukaera aldera baso misto eder batekin egin genuen topo bainan zerbait goraipatzekotan, besteak beste gorosti (Ilex aquifolium) basoak izan ziren, horrelako enbor zabalera duten gorostiak nik behintzat ez ditut lehenago inon ikusi eta atentzioa eman zigun.
Gorostia (Ilex aquifolium)
Gorostia (Ilex aquifolium)
Gorostia (Ilex aquifolium)
Maider atsedena hartzen Espelunga gailurrean
Sagarmina (Malus sylvestris)
Loreak;
Angelica sylvestris
Echhium vulgare- Viborera
Escabiosa pirenaica-Scabiosa cinerea
Helianthemum nummularium
Dan Lertxundi belardi batean barrena
Eguzki lorea- Carlina acanthifolia
Sempervivum tectorum- Betilora
Silene acaulis
Ezkaurre mendiaren beste irudi bat Lirioak aurrez aurre dituela
Lirio pirinearra-Iris xiphioides
Achilea millefolium-Milenrama
Galium verum
Armeria sp
Agrimonia eupatoria-Usu belar
Intsektuak;
Pinu gorriak (Pinus sylvestris)
Suge baten azala mudatuta
Igoerako beste irudi bat
Kaka arrastoak;
Igoerari bukaera on bat emateko ze hoberik Veral ibaian hartutako baiñu eder bat baino.....
No hay comentarios:
Publicar un comentario